Diş eti kanaması, genellikle diş eti hastalıklarının (periodontal hastalıklar) ilk belirtisi olarak tanımlanır. Bu belirti genellikle diş fırçalama sırasında fark edilir ve genellikle göz ardı edilir. Oysaki ağız ve diş sağlığı, genel beden sağlığıyla sıkı bir bağ içerisindedir. Diş ve diş eti hastalıkları, sadece ağız içinde değil, aynı zamanda vücuttaki diğer organları da etkileyebilir. Ancak, ne yazık ki, bu konuda Türkiye ve dünya genelinde yeterli önem verilmemektedir. Örneğin, yapılan araştırmalar, ağız ve diş eti hastalığı tedavi edilmemiş ve oral enfeksiyonu bulunan kişilerde kalp krizi riskinin arttığını ortaya koymaktadır. Birçok kişi genellikle diş ağrısı nedeniyle diş sağlığının bozulduğunu öğrenir. Diş eti hastalıkları, diş çürüğü kadar yaygın görülen ve diş kaybına neden olan önemli bir sağlık sorunudur.
Sağlıklı Diş Eti Nasıl Olmalıdır?
Diş eti kanaması oldukça yaygındır ve çoğu kişi bu kanamayı diş fırçalarken görse de genellikle önemsemez. Ancak sağlıklı diş eti soluk pembe renkte, mat bir görünüme sahip olmalıdır. Diş fırçalarken veya diş ipi kullanırken kanamamalıdır. Sağlıklı diş etleri genellikle portakal kabuğu gibi düzensiz bir yapıya sahiptir. Eğer diş etlerinde sorun varsa, sürekli kanama, kırmızı ve şiş görünümlü diş etleri, diş eti çekilmesi, dişlerin uzaması, sallanması gibi olumsuzluklar görülebilir.
Diş Eti Hastalıklarının Nedenleri Nelerdir?
Diş eti kanamasının başlıca nedenleri genellikle diş eti iltihabı gibi diş eti hastalıklarına dayanır. Ayrıca, dişleri aşırı sert bir fırçayla fırçalamak da diş eti kanamasına yol açabilir. Diş ipini yanlış kullanmak da benzer şekilde diş eti kanamalarına neden olabilir. Kan sulandırıcı ilaçlar da diş eti kanamasına sebep olabilir. Gebelik sırasında hormonal değişiklikler, diş eti iltihabına neden olabilir. Ayrıca, uygun olmayan takma dişler ve yanlış yapılmış ortodontik tedaviler de diş eti kanamalarına yol açabilir.
Diyabet ve Diş Eti Kanaması
Diyabet, diş etlerindeki kanama, kızarıklık, şişlik, ağız kokusu gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu sorunlar ortaya çıktığında, hemen diş hekimine başvurmak önemlidir. Diyabeti olan bireyler, diş eti enfeksiyonu açısından yüksek risk altındadır. Diş etlerindeki iltihaplanma, diş fırçalama sırasında kanamaya neden olabilir. Yüksek kan şekeri durumunda bu sorun daha sık yaşanabilir ve hatta diş kaybına kadar ilerleyebilir.
Lösemi ve Diş Eti Kanaması
Lösemi, diş eti kanamasının nedenlerinden biridir. Lösemi durumlarında, vücudun kanamayı durduran trombosit sayısı düşer ve bu da diş eti kanamalarına neden olabilir.
Trombosit Düşüklüğü ve Diş Eti Kanaması
Diş eti kanamasında, trombosit düşüklüğü olarak bilinen trombositopeni de etkili olabilir. Bu hastalıkta kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombosit sayısı yetersizdir, bu da diş etleri ve vücuttaki diğer bölgelerde kanamalara yol açabilir.
Kanama Bozuklukları ve Diş Eti Kanaması
Hemofili veya Von Willebrand Hastalığı gibi kanın pıhtılaşmasını sağlayamayan durumlarda da diş eti kanamaları görülebilir. C ve K vitamini eksikliği de diş eti kanamasına neden olabilir.
C ve K Vitamini Eksikliği ve Diş Eti Kanaması
C vitamini, dokuların büyümesi ve onarılmasında önemli bir rol oynar. C vitamini eksikliği, diş etlerinin şişmesine ve kanamasına neden olabilir. Aşırı C vitamini eksikliği durumunda iskorbüt hastalığı ortaya çıkabilir, bu hastalığın belirtilerinden biri de diş eti kanamasıdır. K vitamini eksikliği durumunda da diş eti kanamaları kaçınılmaz olabilir.
Diş eti kanamasının üstesinden nasıl gelineceği konusunda pek çok etkili yöntem bulunmaktadır. Bu sorunun tedavisi, etkili bir ağız ve diş hijyeninin sağlanmasıyla mümkündür. Diş hekimleri tarafından düzenli olarak yapılan ağız ve diş kontrolleri, diş taşlarının uzaklaştırılmasını sağlar; ardından doğru ve düzenli diş fırçalama ile bu sorunun üstesinden gelmek mümkündür. Ayrıca, doğru diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, diş eti ve dişin birleşim hattında biriken plakların temizlenmesini sağlar, böylece periodontal hastalık riskini azaltır. Diş hekimine yöneltilen “diş eti kanamasına ne iyi gelir?” gibi sorulara verilen cevaplar arasında, uygun diş macunu ve gargara önerileri de bulunabilir. Evde geçici bir çözüm olarak ılık tuzlu su ile gargara yapma önerisi de düşünülebilir. Ancak, kalıcı çözüm için kullanılan diş fırçasına dikkat etmek önemlidir; sert kıllı fırçalar diş etleri için uygun olmayabilir, bu nedenle orta sertlikteki diş fırçaları tercih edilebilir. Diş eti kanamasını önlemek için, diş hekiminizle yapacağınız fiziksel muayene sonucunda belirlenen nedenlere dikkat etmek önemlidir.
Eğer aşağıdaki sorulara “evet” cevabını veriyorsanız, bir diş hekimine başvurmanız önerilir:
Dişlerinizi fırçalarken veya sert besinler yerken kanama oluyor mu?
Diş etleriniz ağrıyor ve şişmiş durumda mı?
Nefesinizde kötü bir koku var mı?
Diş eti hastalıkları, ne kadar erken tedavi edilirse iyileşme o kadar kolay olur. Tedavinin ilk aşamasında, diş yüzeylerini temizlemek amacıyla ağız bakımı yapılır. Bu işlem genellikle 2-3 seansta tamamlanır. Hastalığın daha ileri safhalarda olduğu durumlarda cerrahi işlemler uygulanabilir. Başlangıç tedavisine rağmen diş etlerinde iyileşme gözlenmiyorsa, diş eti kesilip yara yüzeyi bir hafta boyunca pat ile korunabilir. Periodontitis durumunda ise, kemik erimesi varsa diş eti kaldırılır, iltihaplı dokular temizlenir, kemik düzeltilir, diş eti kemiği örtecek şekilde yerleştirilir ve dikiş atılır. Dikişler bir hafta sonra alınır ve böylece diş eti hastalığına yönelik iyileşme sağlanır.
